વાર્તા – પૂનમ અહમદ.

નિયા ઓફિસ માટે તૈયાર થઈ રહી હતી.
માધવી એમ તો ડ્રોઈંગરૂમમાં પેપર વાંચી રહી હતી પણ તેનું પૂરું ધ્યાન પોતાની વહુ નિયા તરફ જ હતું.
લાંબી, સુડોળ કાયા, ખભા સુધી કપાવેલા વાળ, સારા પદ પર કાર્યરત અત્યાધુનિક નિયા તેમના પુત્ર વિવેકની પસંદ હતી.
માધવીને પણ આ પ્રેમલગ્નમાં કોઈ કમી શોધવાનું કારણ નહોતું મળ્યું.
તે પણ એટલી સમજ તો રાખે છે કે એકમાત્ર યોગ્ય પુત્રે એમ જ કોઈ યુવતી પસંદ નહીં કરી હોય.
તેમણે મૂક સહમતી આપી દીધી હતી પણ ખબર નહીં કેમ તેમને નિયાથી દિલથી એક અંતર અનુભવાતું હતું.

તે સ્યવં ઉત્તર પ્રદેશના મેરઠ શહેરમાં એકલી રહેતી હતી.
પતિ શ્યામ વર્ષો પહેલાં સાથ છોડી ગયા હતા.
વિવેકની નોકરી મુંબઈમાં હતી.
તેણે જ્યારે પણ સાથે રહેવાનું કહ્યું હતું, માધવીએ એમ કહીને ટાળી દીધું હતું. ‘‘આખું જીવન અહીં તો વિતાવ્યું છે, આડોશપાડોશ છે, સંગીસાથી છે. ત્યાં મુંબઈમાં કદાચ મારું મન ન લાગે. તમે બંને તો ઓફિસમાં રહેશો આખો દિવસ. હમણાં એમ જ ચાલવા દે, જરૂર પડી તો તારી પાસે જ આવશે બીજું કોણ છે મારું.’’

વર્ષમાં એકાદ વાર તે મુંબઈ આવી જાય છે પણ અહીં તેમનું મન ખરેખર નથી લાગતું. બંને આખો દિવસ ઓફિસ રહેતા.
ઘરે પણ લેપટોપ કે ફોન પર વ્યસ્ત દેખાતા.
સાથે બેસીને વાતો કરવાના સમયે બંને પાસે મોટાભાગે સમય નથી હોતો.
ઉપરથી નિયાનું પીયર પણ મુંબઈમાં જ હતું.
ક્યારેક તે પિયર જતી રહેતી હતી તો ઘર તેમને વધારે ખાલી લાગતું.

નવું વર્ષ આવવાનું હતું.
આ વખતે તે મુંબઈ આવેલી હતી. નિયાએ પણ ફોન પર કહ્યું હતું, ‘‘અહીં આવવું જ તમારા માટે ઠીક રહેશે. મેરઠની ઠંડીથી પણ તમે બચી જશો.’’
નિયાથી તેમના સંબંધ કડવાશભર્યા તો બિલકુલ પણ નહોતા પણ નિયા તેમની સાથે ખૂબ ઓછી વાત કરતી હતી. માધવીને લાગતું હતું કે કદાચ વિવેક તેમને જબરદસ્તી મુંબઈ બોલાવી લે અને નિયાને કદાચ તેમનું આવવું પસંદ ન હોય.
નિયાની વિચારસરણી ખૂબ આધુનિક હતી.
‘‘પતિપત્ની બંને કામકાજી હોય તો ઘરબહાર બંનેના કામ બંને મળીને જ સંભાળે છે.’’
આ માધવીએ નિયાના મોઢે સાંભળ્યું હતું તો તેની સ્પષ્ટવાદિતા પર ખૂબ આશ્ચર્ય થયું હતું.
નિયાને તે મનોમન ખૂબ તપાસતી-પારખતી અને તેની વાતો પર મનોમન દંગ રહી જતી.
વિચારતી, વિચિત્ર મોં-ફાટ છોકરી છે.
આધુનિકતા અને આત્મનિર્ભરતાએ આ છોકરીઓનું મગજ બગાડી દીધું છે.
કાલે જ કહેતી હતી, ‘‘વિવેક, હું ખૂબ થાકી ગઈ છું. તું જ બધાનું જમવાનું પીરસી દે.’’
તેમને તો થાકેલાહારેલા પુત્ર પર તરસ આવી ગઈ.
બસ, લાગે જ તો છે. અને પછી તેમણે બધાનું જમવાનું ટેબલ પર લગાવ્યું.

ગયા રવિવારની સવારે ઊઠતા જ કહી રહી હતી, ‘‘વિવેક, આજે પૂરો દિવસ રેસ્ટનો મૂડ છે, શ્યામાના હાથનું ભોજન કરવાનો મૂડ નથી. નાસ્તા બહારથી લઈ આવ અને લંચ પણ ઓર્ડર કરી દે.’’
માધવીએ પૂછી લીધું, ‘‘નિયા, હું બનાવી આપું કંઈ?’’
નિયાએ હંમેશાંની જેમ સંક્ષિપ્ત ઉત્તર આપ્યો, ‘‘ના મા, તમે રેસ્ટ કરો.’’
મારી સાથે તો ખબર નહીં કેમ આટલું ઓછું બોલે છે આ છોકરી.

હજી ૨ વર્ષ જ તો થયા છે લગ્નને. સાસુવહુવાળો કોઈ ઝઘડો પણ ક્યારેય નથી થયો, પછી આટલી ગંભીર કેમ રહે છે.
એવી પણ શું સમજીવિચારીને વાત કરવાની, માધવી પોતાની વિચારસરણીની મર્યાદામાં ગૂંચવાયેલી રહેતી.
માધવીને મુંબઈ આવ્યે ૧૦ દિવસ જ થઈ રહ્યા હતા.
નિયા નવા વર્ષે બધા મિત્રોને ઘરે બોલાવીને પાર્ટી કરવાના મૂડમાં હતી.
વિવેક પણ ખૂબ ઉત્સાહિત હતો પણ બીજી જ ક્ષણે શું થઈ જાય. કોને ખબર.

સાંજે અચાનક બાથરૂમમાં માધવીનો પગ લપસી ગયો તો તેણે ચીસ પાડી.
વિવેક અને નિયા ભાગી આવ્યા, પીડાના લીધે માધવીની આંખમાં આસુ આવી ગયા હતા.
તેમને તાત્કાલિક હોસ્પિટલ લઈ જવામાં આવ્યા.
પગમાં ફ્રેક્ચર થઈ ગયું હતું.
પ્લાસ્ટ ચડાવવામાં આવ્યું.
માધવીને આ લાચારીમાં રડવું આવી રહ્યું હતું.
ઘરે આવીને પણ ૨-૩ દિવસ ઊંઘી ન શકી.
ખૂબ બેચેની હતી.
ડોક્ટરને ઘરે જ બોલાવવામાં આવ્યા.
તેમનું બ્લડપ્રેશર હાઈ હતું, પૂર્ણ આરામ અને દવા માટે નિર્દેશ આપીને ડોક્ટર જતા રહ્યા.

વિવેક તેમને આરામ કરવા માટે કહીને લેપટોપ પર વ્યસ્ત થઈ ગયો.
માધવીને આ તકલીફમાં જીવવાની ટેવ પાડવામાં થોડા દિવસ લાગી ગયા.
પહેલાં નિયાએ ના પાડવા છતાં પણ કંઈ ને કંઈ આમતેમ કરતા પોતાનો સમય વિતાવી લેતી હતી, હવે તો એકલાપણું અને વધતું લાગી રહ્યું હતું.
એક સન્ડે તે ચુપચાપ પોતાના રૂમમાં આડી પડી હતી.
અચાનક તેમને મન થયું કે વોકરની મદદથી ડ્રોઈંગરૂમ સુધી જઈને બતાવે.
આ ટૂ બેડરૂમ ફ્લેટ હતો.
તે ખૂબ હિંમતથી વોકરના આધારે પોતાના રૂમની બહાર નીકળી તો તેમને બાળકોના રૂમમાંથી નિયાનો અવાજ સંભળાયો.
તેમનો દરવાજો સંપૂર્ણ રીતે બંધ નહોતો.
ન ઈચ્છવા છતાં પણ તેમણે નિયાની વાત પર ધ્યાન આપ્યું.

નિયા ઊંચા અવાજે કહી રહી હતી, ‘‘મા તારી છે, તારે વિચારવું જેાઈએ.’’
માધવીને ઊંડો આઘાત લાગ્યો, મન દુખી થયું કે તેનો અર્થ મારો અંદાજ સાચો હતો કે નિયાને મારું અહીં આવવું પસંદ નથી.
હવે? આટલું સ્વાભિમાન તો મારામાં પણ કે પુત્ર-વહુના ઘરે અનિચ્છનીય નહીં રહું. પછી નિર્ણય લીધો કે જલદીથી પાછી જતી રહીશ.
એકલી રહી લઈશ પણ અહીં નહીં આવે.
તેથી નિયા એટલી ગંભીર રહે છે.
તેમની આંખમાંથી મજબૂરી અને અપમાનથી આંસુ વહેવા લાગ્યા. ચુપચાપ પોતાના રૂમમાં આવીને આડી પડી ગઈ.
થોડી વાર પછી નિયા તેમના માટે સાંજની ચા લઈને આવી તો તેમણે તેના ચહેરા પર નજર પણ નહોતી કરી.
નિયાએ કહ્યું, ‘‘મમ્મી, ઊઠો ચા લાવી છું.’’
‘‘લઈ લઈશ, તું મૂકી દે.’’ નિયા ચા મૂકીને જતી રહી.

માધવીનું દિલ ભરાઈ આવ્યું, કોઈ તેમને પૂછનાર પણ નહોતું કે તે કેમ ઉદાસ, દુ:ખી છે.
થોડીવારમાં તેમણે ઠંડી થતી ચા પી લીધી અને વિવેકને બૂમ પાડી.
વિવેક આવીને ગંભીર મુદ્રામાં બેસી ગયો.
તેમને પુત્ર પર ખૂબ તરસ આવી.
વિચાર્યું, કેવી રીતે પિસાય છે પુત્ર મા અને પત્ની વચ્ચે.
પુત્ર પણ શું કરે.
ના તે પુત્રની ગૃહસ્થીમાં તાણનું કારણ નહીં બને, વિચારીને માધવી બોલી, ‘‘વિવેક પ્લાસ્ટર કાઢતા જ મારી ટિકિટ કરાવી દેજે.’’
વિવેક ચોંક્યો, ‘‘શું થયું, મા?’’
‘‘બસ, જવાનું મન થયું છે?’’
‘‘સારું જઈ જાય, જતી રહેજે.
હજી તો ટાઈમ લાગશે.’’ કહીને વિવેક જતો રહ્યો.

માધવીને કંઈ સમજાયું નહીં તો ‘હેપી ન્યૂ યર’ કહેતા હસીને હાથ ફેલાવી દીધા...

ઠંડો નિસાસો નાખતા માધવી પોતાના વિચારોમાં ડૂબતી ગઈ.
૨૭ ડિસેમ્બરની સાંજે ત્રણેય સાથે ડિનર કરી રહ્યા હતા.
માધવીએ એમ જ પૂછી લીધું, ‘‘બેટા, તારી ન્યૂ યર પાર્ટીનું શું થયું?’’
‘‘નિયાએ કેન્સલ કરી દીધી, મા.’’
‘‘કેમ? તમે લોકો તો એટલા ખુશ હતા?’’
બસ, નિયાએ ના પાડી દીધી.
‘‘પણ કેમ, બેટા?’’ ‘‘બધા આવશે, શોરબકોર થશે, તમે ડિસ્ટર્બ થશો, તમને આરામની જરૂર છે.’’ નિયાએ જવાબ આપ્યો.
‘‘અરે ના, મને તો ગમશે, ઘરમાં રોનક રહેશે, ખૂબ કંટાળો આવી રહ્યો છે મને તો, તમે લોકો આરામથી નવા વર્ષનું સ્વાગત કરો, મજા આવશે.’’
નિયા આશ્ચર્યચકિત હતી, ‘‘ખરેખર? મા? તમે ડિસ્ટર્બ નહીં થાઓ?’’
‘‘જરાય નહીં.’’ નિયાએ હસીને થેંક્સ મા કહ્યું તો માધવીને સારું લાગ્યું.
પછી કહ્યું, બસ, મારા જવાની ટિકિટ પણ કરાવી દે હવે.

નિયાએ કહ્યું, ‘‘ના, હજી તો તમારી ફિઝિયોથેરપી પણ થશે થોડા દિવસ.’’
માધવી ઉફ, કહીને ચુપ થઈ ગઈ.
પહેલી નજરે તો બધું સામાન્ય હતું પણ માધવી ગમગીન હતી.
હવે માધવીથી દિવસો નહોતા વીતી રહ્યા.
ક્યારેકક્યારેક લાચારી, બેચેની થઈ જતી.
મન નહોતું લાગી રહ્યું હવે.
વહુ તેમને રાખવા નથી ઈચ્છતી, પુત્ર મજબૂર છે, આ વાત દિલને ખટકતી રહેતી હતી.

૩૧ ડિસેમ્બરની પાર્ટીની તૈયારીમાં નિયા વ્યસ્ત થઈ ગઈ.
વિવેક પણ દરેક વાતમાં, દરેક કામમાં શક્ય સાથ આપી રહ્યો હતો.
બંનેના નજીકના ૧૫ મિત્રો આવવાના હતા.
બેઠાબેઠા જેટલું શક્ય હતું માધવી પણ મદદ કરી રહી હતી.
ખાવાની વસ્તુઓ બનાવી લીધી હતી, કેટલીક ઓર્ડર કરી દીધી હતી.
બપોર સુધી બધી તૈયારી પછી લંચ કરીને માધવી થોડીવાર પોતાના રૂમમાં આવીને આડી પડી ગઈ.
હજી ૩ વાગ્યા હતા.
૨૦ મિનિટ માટે તેમની આંખ પણ લાગી ગઈ.
ઊઠી તો ચાની ઈચ્છા થઈ પણ પછી વિચાર્યું કે પુત્ર-વહુ આરામ કરી રહ્યા હશે, તેઓ થાકી ગયા હશે.
તેથી તે સ્વયં ચા બનાવી લેશે.
વોકર સાથે ધીમેથી ઊઠી તો પુત્ર-વહુના રૂમમાંથી ઊંચા અવાજેા સાંભળીને ડરી ગઈ, તેઓ સાંભળવાનો પ્રયાસ કરવા લાગી કે શું પછી મારી હાજરીને લઈને બંનેમાં ઝઘડો થઈ રહ્યો છે?
રાત્રે તો પાર્ટી છે અને હવે આ ઝઘડો, તે પણ તેના કારણે? આંસુ વહી નીકળ્યા.

નિયાનો અવાજ ખૂબ સ્પષ્ટ હતો, ‘‘માને કહેવા દો, તું કેવી રીતે માને પાછા મોકલવા માટે તૈયાર છે, મા આટલા શાંત, સ્નેહાળ છે, તેમનાથી કોઈને શું તકલીફ હોઈ શકે? તે આખો દિવસ એકલા રહે છે, તેમનું મન નહીં લાગતું હોય ત્યારે તે દિવસે પોતાની ટિકિટ કરાવવા માટે કહ્યું હશે.
મેં મારી ઓફિસમાં વાત કરી લીધી છે.
જ્યાં સુધી તેમનું પ્લાસ્ટર નહીં દૂર થાય હું વર્ક ફ્રોમ હોમ કરી રહી છું.
ખૂબ જરૂરી હશે કોઈ દિવસ ત્યારે જતી રહીશ.
તું દીકરો થઈને પણ તેમને મોકલવાની વાત કેવી રીતે માની જાય છે? બીજું કોણ છે તેમનું? તે હવે ક્યાંય નહીં જાય, અહીં રહેશે આપણી સાથે.’’
મનમાં ઊઠેલા ભાવના ઉતારચઢાવથી વોકર પકડીને માધવીના તો હાથ ધ્રુજી ગયા.
ચુપચાપ આવીને બેડ પર ધમ્મ દઈને બેસી ગઈ કે તે શું વિચારી રહી હતી અને હકીકત શું હતી.
તે કેટલું ખોટું વિચારી રહી હતી.

શું તેણે પોતાના મનની મર્યાદા એટલી સીમિત કરી લીધી હતી કે નિયાના ગંભીર સ્વભાવ, તેની આધુનિકતાને જ તપાસવા-પારખવામાં લાગેલી રહી.
તેના મનના ઊંડાણ સુધી તો તે પહોંચી જ ન શકી.
ઓહ તે દિવસે પણ નિયા આ જ કહી રહી હતી કે મા તારી છે, તારે વિચારવું જેાઈએ. સાચું જ તો છે ઘણીવાર આંખ જે જુએ છે, કાન જે સાંભળે છે તે જ હકીકત નથી હોતી.
તે તો નિયાના ઓછું બોલવા, ગંભીર સ્વભાવને પોતાની ઉપેક્ષા સમજતી રહી પણ આ તો નિયાનો સ્વભાવ છે, શું બૂરાઈ છે તેમાં? તેના દિલમાં તો તેના માટે એટલું પોતાનાપણું અને પ્રેમ છે, આજે નિયા જેવી વહુ મેળવીને તો તે ધન્ય થઈ ગઈ.

આંખથી હવે કંઈ સ્પષ્ટ નહોતું દેખાતું, બધું ધૂંધળું થઈ ગયું હતું. ખુશી અને સંતોષનાં આંસુ જેા ભર્યાં હતાં આંખમાં. ત્યારે નિયા ચા લઈને અંદર આવી ગઈ.
માધવીને વિચારમગ્ન જેાઈ, પૂછ્યું, ‘‘શુ વિચારી રહી છે મા?’’
માધવીને કંઈ સમજાયું નહીં તો ‘હેપી ન્યૂ યર’ કહેતા હસીને હાથ ફેલાવી દીધા.
કંઈ ન સમજવા છતાં તેમની આગોશમાં સમાતા કહ્યું, ‘‘આ શું મા, અત્યારથી?’’
માધવી ખૂલીને હસી પડી, ‘‘હા, અચાનક પોતાના દિલમાં અત્યારથી નવા વર્ષનો ઉલ્લાસ, ઉત્સાહ અનુભવી રહી છું.’’
નવા વર્ષનું સ્વાગત નવી ઉમંગથી કરવા માટે માધવી હવે સંપૂર્ણ રીતે તૈયાર હતી.
નિયાના માથા પર પોતાનો સ્નેહભર્યો હાથ ફેરવીને હસીને ચાનો આસ્વાદ માણવા લાગી.

વધુ વાંચવા કિલક કરો....