એજ્યુકેશન લોનને દેશમાં અથવા વિદેશમાં શિક્ષણના ખર્ચને કવર કરવાની સૌથી સારી રીત માનવામાં આવે છે. આંતરરાષ્ટ્રીય વિદ્યાર્થીઓની વધતી પ્રવૃત્તિને જેાતા કેટલીય બેંક દેશ અથવા વિદેશમાં શિક્ષણ માટે સસ્તા દરે લોન ઉપલબ્ધ કરાવે છે. તમારા બાળકના હાયર એજ્યુકેશન માટે પેરન્ટ્સ મ્યૂચ્યુઅલ ફંડમાં રોકાણ કરે છે. કેટલાક લોકો ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ તો કેટલાક યૂલિપનો સહારો લે છે. તેમ છતાં શિક્ષણ માટે રકમ ઓછી પડે છે તો એવામાં એજ્યુકેશન લોનથી મદદ મળી જાય છે. આ લોન જરૂરિયાત અને ઉપલબ્ધ રકમની વચ્ચેનો ખાડો પૂરે છે. એક સર્વે મુજબ ભારતમાં શિક્ષણનો અંદાજિત ખર્ચ વાર્ષિક ૧૫ ટકાના દરથી વધી રહ્યો છે. આ સમયે જેા શિક્ષણનો અંદાજિત ખર્ચ રૂપિયા ૨.૫ લાખ છે તો ૧૫ વર્ષ પછી એમબીએ કરવામાં રૂપિયા ૨૦ લાખ ખર્ચ થશે. જે પેરન્ટ્સ અત્યારથી ૧૫ વર્ષ સુધી દર મહિને રૂપિયા ૨૦૦૦ નું રોકાણ કરે છે અને તેની પર સરેરાશ રિટર્ન ૧૨ ટકા માની લો તો તે લગભગ રૂપિયા ૯.૫ લાખ એકત્રિત કરી શકશે.
એજ્યુકેશન લોનમાં શું કવર થાય છે
તેમાં કોર્સની બેઝિક ફી અને કોલેજના અન્ય ખર્ચ જેમ કે રહેવા, એક્ઝામ અને અન્ય ખર્ચ કવર થાય છે. અભ્યાસ કરતા વિદ્યાર્થીઓ મેન ઉધારકર્તા હોય છે. તેના પેરન્ટ્સ અથવા ભાઈબહેન કોબોરોઅર હોઈ શકે છે. ભારતમાં શિક્ષણ અથવા ઉચ્ચ શિક્ષણ માટે અથવા વિદેશ જનારા વિદ્યાર્થી લોન લઈ શકે છે. બંને જગ્યાએ અભ્યાસ માટે લોનની રકમ અલગ હોય છે અને આ બેંક પર નિર્ભર કરે છે.
લોન હેઠળ કયા પ્રકારના કોર્સ
લોન લઈને ફુલટાઈમ, પાર્ટટાઈમ અથવા વોકેશનલ કોર્સ કરી શકો છો. તે ઉપરાંત એન્જિનિયરિંગ, મેનેજમેન્ટ, મેડિકલ, હોટલ મેનેજમેન્ટ અને આર્કિટેક્ચર વગેરેમાં એજ્યુકેશન અથવા પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએશનના અભ્યાસ માટે લોન લઈ શકો છો.
યોગ્યતા અને ડોક્યુમેન્ટ જરૂરિયાત
લોન લેવા અરજી કરનાર ભારતીય નાગરિક હોવો જરૂરી છે. તેની સાથે ભારત અથવા વિદેશમાં કોઈ વૈદ્ય સંસ્થાથી માન્યતાપ્રાપ્ત કોલેજ અથવા યુનિવર્સિટીમાં એડમિશન મળી ગયું હોય ત્યારે લોન લેવા અરજી કરી શકો છો. અરજદાર ૧૨ મા ધોરણની પરીક્ષા પાસ કરી ચૂક્યો હોવો જરૂરી છે. કેટલીય બેંક જેાકે એડમિશન લેતા પહેલાં લોન આપી દે છે. રિઝર્વ બેંકના મતે એજ્યુકેશન લોન માટે ઉંમરની મહત્તમ મર્યાદા નથી, પરંતુ કેટલીય બેંકે મર્યાદા નક્કી કરી છે. બેંક તેના માટે જેાકે અરજદારથી સંસ્થાનો એડમિશન લેટર, ફી સ્ટ્રક્ચર, ૧૦, ૧૨ અને ગ્રેજ્યુએટની માર્કશીટ માંગી શકે છે. તે ઉપરાંત કોએપ્લિકેંટની સેલરી સ્લિપ અથવા આયકર રિટર્નની ઝેરોક્ષ માંગી શકે છે.
