સંયુક્ત રાષ્ટ્ર તરફથી જાહેર કરવામાં આવેલ ‘વિશ્વ પ્રસન્નતા રિપોર્ટ ૨૦૧૯’ માં ભારતનું સ્થાન ૧૪૦ મું હતું, જ્યારે બે વર્ષ પહેલાં ભારત ૧૩૩ મા સ્થાન પર હતું. પાકિસ્તાન અને બાંગ્લાદેશ સહિત આપણા ઘણા પાડોશી દેશોના લોકો આપણાથી વધારે ખુશ રહે છે. ફિનલેન્ડને સતત બીજા વર્ષે સૌથી ખુશહાલ દેશ તરીકેનું સન્માન મળ્યું છે. ત્યાર પછી નોર્વે અને ડેન્માર્કનું સ્થાન આવે છે. અહીં પ્રશ્ન એ થાય છે કે આ દેશોની ખુશહાલી અને પ્રસન્નતાનું રહસ્ય શું છે? આપણે આ બાબતે પાછળ કેમ છીએ? શું આપણે ખૂલીને હસવાના મહત્ત્વને ભૂલી ગયા છીએ? શું આપણને ખુશ રહેવાની ટેવ નથી કે પછી આપણે વધારે સ્ટ્રેસ લેવા લાગ્યા છીએ? શું તમને યાદ છે કે તમે છેલ્લે ક્યારે ખૂલીને હસ્યા હતા, એવું હાસ્ય જેના લીધે તમારું પેટ હસતાંહસતાં દુખવા લાગ્યું હોય અથવા તો હાસ્ય અટકવાનું નામ નહોતું લઈ રહ્યું? હકીકતમાં, આજકાલની દોડધામભરી જિંદગીમાં કોઈની પાસે એટલો સમય નથી હોતો કે તેઓ પોતાના માટે ૨ મિનિટ પણ ફાળવી શકે, જ્યારે હકીકત એ છે કે હસવું તમને દરેક પ્રકારની બીમારીથી બચાવવાની સાથે તમારી સહનશક્તિને પણ વધારે છે, જીવન જીવવાનો સાચો આનંદ પણ આપે છે.
હાસ્યની અંદર છુપાયેલા સ્વાસ્થ્યના આ રહસ્યે જ હાસ્યને એક ચિકિત્સાનું રૂપ આપ્યું છે. જેા તમે તાણથી પરેશાન છો, તો આ હાસ્ય તમારા દરેક દુખ ચિંતાનો ઈલાજ છે. આ સંદર્ભમાં તુલસી હેલ્થ કેરના ડો. ગૌરવ ગુપ્તા જણાવે છે કે હસવું આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે લાભદાયી છે. આપણા શરીરમાં કેટલાક સ્ટ્રેસ હોર્મોન હોય છે, જેમ કે કોર્ટિસોલ, એડ્રેનાલિન વગેરે.
જ્યારે કોઈ સમયે આપણે તાણમાં હોઈએ છીએ, ત્યારે આ હોર્મોન શરીરમાં સક્રિય થાય છે. તેનું લેવલ વધતા ગભરામણ થાય છે. વધારે ગભરામણ થતા માથામાં દુખાવો, સર્વાઈકલ, માઈગ્રેન, કબજિયાત વગેરે સમસ્યા થઈ શકે છે. શુગર લેવલ વધી શકે છે. હસવાથી કોર્ટિસોલ તથા એડ્રેનાલિન જેવા સ્ટ્રેસ હોર્મોન ઓછા થાય છે અને એન્ડોર્ફિંસ ફિરોટિનિન જેવા ફીલગુડ હોર્મોન વધી જાય છે. આમ થતા મન ઉલ્લાસ અને ઉમંગથી ભરાઈ જાય છે. પીડા અને એક્ઝાઈટી પણ ઓછી થઈ જાય છે. ઈમ્યૂન સિસ્ટમ મજબૂત બને છે. આપણે જેટલો સમય જેરજેરથી હસીએ છીએ તેટલા સમય સુધી આપણે એક રીતે સતત પ્રાણાયામ કરતા હોઈએ છીએ, કારણ કે હસવા દરમિયાન આપણું પેટ અંદરનદ્બ તરફ ખેંચાય છે. તેની સાથે આપણે સતત શ્વાસ છોડતા રહીએ છીએ એટલે કે શરીરમાંથી કાર્બન ડાયોકસાઈડ બહાર નીકળતો રહે છે. તેથી પેટમાં ઓક્સિજન માટે વધારે જગ્યા થાય છે. મગજને યોગ્ય રીતે કામ કરવા ૨૦ ટકા વધારે ઓક્સિજનની જરૂર પડે છે. ખાંસી, શરદી, સ્કિન પ્રોબ્લેમ જેવી ઓક્સિજનની ઊણપના લીધે વધે છે.
