સફળ ગાયનેકોલોજિસ્ટ એ છે જેના દર્દી તેની સાથે પોતાની પારિવારિક સમસ્યા, જીવનસાથી સાથેની પોતાની યૌન સમસ્યા તેમજ પતિપત્ની વચ્ચેના સંબંધ વગેરે વિષય પર ખૂલીને વાતચીત કરી શકે. સેક્સ્યુઅલ એજ્યુકેશન એન્ડ પેરન્ટહુડ માટે ‘વર્લ્ડ એસોસિયેશન ઓફ હેલ્થ એન્ડ કાઉન્સિલ’ પણ બનાવવામાં આવી છે, કારણ કે યૌન વિજ્ઞાનની સમસ્યા બાબતે દરેક જગ્યાએ, દરેક નર્સિંગહોમમાં એક જ છતની નીચે યૌન અને પ્રજનન બંનેની જાણકારી મળી શકે. સેક્સ્યુઅલ મેડિસિનમાં યૌન સમસ્યાની સાથે બધી અંગત સમસ્યા પર વાતચીત જરૂરી છે. લોકોને સંકોચ વિના પોતાની અંગત સમસ્યા પર વાત કરવાની તક મળવી જેાઈએ, જેથી તેઓ જાણી શકે કે તેમની યૌન સમસ્યા પણ બીજી બીમારી જેવી છે જે શરીર સાથે જેાડાયેલ હોવાથી પીડા આપે છે. ખાસ વાત એ છે કે યૌન સમસ્યાને પ્રાઈવેટ અથવા ગંદી સમજવી ખોટું છે.
તપાસ અને સારવાર
આજકાલ ડિલિવરીમાં નવીનવી શોધો થઈ રહી છે અને તેનાથી ઘણા બધા લાભ થયા છે. બીજા ક્ષેત્રોની જેમ હવે પ્રસૂતિ વિજ્ઞાન અને સ્ત્રીરોગ વિજ્ઞાનમાં પણ ટેક્નોલોજીની પ્રગતિ જેાઈ શકાય છે. ઉત્તમ દવા, નવાનવા મેડિકલ મશીનો તપાસ કરવામાં અને લેબોરેટરી ઈન્વેસ્ટિગેશનમાં મદદરૂપ બની રહ્યા છે. ગર્ભાવસ્થાની નાજુક પરિસ્થિતિ જેમ કે બ્લડ કેન્સર, ડાયાબિટીસ વગેરેમાં ટેક્નોલોજીએ કરેલી પ્રગતિની મદદથી બાળકને બચાવી શકાય છે. ન્યૂ બોર્ન ઈન્ટેન્સિવ કેર યૂનિટ દરેક નર્સિંગહોમમાં હોવા જરૂરી છે. ૮૦૦, ૯૦૦ ગ્રામ વજનવાળા જન્મેલા બાળકોને બચાવવા હવે સંભવ છે. કેટલાક કારણોસર ઘણા બધા દંપતી બાળક પ્રાપ્ત નથી કરી શકતા, પરંતુ હવે નવી મેડિકલ શોધોથી તમને મદદરૂપ બનવાની ઘણી બધી તક ઉપલબ્ધ બની જાય છે. આજે ઘણા બધા પ્રકારની તપાસો અને સારવાર કરી શકાય છે. જેા નવા સાધનોથી પણ તેઓ પ્રેગ્નન્ટ ન બની શકે અથવા ચાન્સ ઓછા દેખાતા હોય તો ડોનર સીમન, ડોનર ઈંડા આપનાર તેમજ સરોગેટ મધર દ્વારા મદદ કરી શકાય છે.
સાચી સલાહ કેમ જરૂરી
કેટલાક દંપતીને ડોક્ટર પણ મદદ નથી કરી શકતા, આ સ્થિતિમાં તેમના મનમાંથી બાળકને દત્તક લેવા સંબંધીની ખોટી ધારણાને દૂર કરીને તેમને બાળક દત્તક લેવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. જેાકે આ બાબતે આપણા કાયદા ખૂબ સખત છે, જેથી બાળક દત્તક લેનારને વર્ષો સુધી રાહ જેાવી પડે છે. કેટલાક હવે ગેરકાનૂની રૂપે ખરીદતા હોય છે. આમ કરીને તેઓ માતૃત્ત્વ તથા પિતૃત્વનો સુખદ અહેસાસ પ્રાપ્ત કરતા હોય છે અને બાળકને પણ એક સારું જીવન મળી જાય છે. તાણભરી જિંદગી, પર્યાવરણ, પ્રદૂષણ, કેમિકલ સ્પ્રેથી પકવેલા શાકભાજી, અનાજ, ફળ વગેરે શારીરિક અસંતુલન લાવે છે. હોર્મોન્સની સમસ્યા, અંડકોષના નીકળવાની સમસ્યા, વ્યવસાયિક તાણ, પૈસાની તંગી આ બધા કારણોસર પણ સીમન પ્રભાવિત થાય છે. આ બધાના લીધે વંધ્યત્વનો દર વધી રહ્યો છે. સરોગેટ મધરની જરૂર ત્યારે પડે છે જ્યારે યૂટરસનો યોગ્ય વિકાસ ન થયો હોય. ગર્ભાશયના નિષ્કાસન, મહિલાને તોડી નાખે તેવી બીમારી જેમ કે કેન્સર, હૃદયરોગ વગેરેમાં દંપતીના અંડાણુ અને વીર્યને બીજી મહિલાના ભ્રૂણમાં વિકસિત કરવામાં આવે છે. આ કાર્ય કરનાર મહિલાને ‘સરોગેટ મધર’ કહેવામાં આવે છે. તેની જવાબદારી ગર્ભધારણ કરવાથી લઈને ડિલિવરી સુધીની હોય છે અને ડિલિવરી થયા પછી તેને આ બાળકને દંપતીને આપી દેવું પડે છે. આ રીતે ‘સરોગેટ મધર’ દંપતીના જીનને વિકસિત કરવામાં તેમને મદદ કરે છે. જેાકે એ વાતથી પણ ઈન્કાર ન કરી શકાય કે અમુક હદ સુધી આ વાત પ્રસૂતિના વેપારીકરણનું નેતૃત્ત્વ કરી રહી છે. ભારતમાં આ બાબતે જે નિયમકાયદા બનાવવામાં આવ્યા છે તે જ તેને બ્લેકમાર્કટમાં ધકેલી રહ્યા છે.
સમસ્યા પેદા થવાના ઓછા ચાન્સ
આ વાત મેડિકલ ટૂરિઝમમાં ખૂબ સહાયક છે. વિદેશમાં સરોગેટ મધરની વ્યવસ્થા કરવી ખૂબ મોંઘી પડે છે, તેથી વિદેશીઓ અહીં પણ આવે છે અને ગરીબ લોકો જેઓ આર્થિક સમસ્યાનો સામનો કરી રહ્યા હોય છે તેમાંની મહિલાઓ આવી ‘સરોગેટ મધર’ બનવા માટે તૈયાર થાય છે. જેાકે વિદેશીઓને બાળકને પોતાની સાથે લઈ જવામાં ખૂબ મુશ્કેલી પડતી હોય છે. આમ તો આ પ્રક્રિયામાં દેશી માતાને પણ બર્થ સર્ટિફિકેટ મુશ્કેલથી મળતું હોય છે. બીજી તરફ સગાંસંબંધી અને મિત્રો પણ કટાક્ષ કરવાથી દૂર નથી રહેતા.
હવે સીમન બેંક ખૂબ સારું કામ કરી રહી છે. આ બેંકોમાં સારા નમૂના ઉપલબ્ધ હોય છે. સીમનદાતાઓના સીમનને આ બેંકોમાં પ્રિઝર્વ કરીને રાખવામાં આવે છે અને તે એવા પુરુષો માટે ઉપયોગી હોય છે જેઓ સીમનની સમસ્યાનો સામનો કરી રહ્યા હોય છે. તે કૃત્રિમ ગર્ભધાનમાં પણ સહાયક છે. સીમન બેંક પ્રાપ્ત કરેલ નમૂનાની તપાસ કરે છે, તેથી સમસ્યા પેદા થવાના ચાન્સિસ ખૂબ ઓછા રહે છે. બીજી તરફ આપણા દેશમાં ઓછી જાણકારી હોવા છતાં પરિવાર નિયોજનમાં સારો એવો સુધારો થયો છે. કોંટ્રાસેપ્ટિવ પિલ્સે પોતાના ૫૦ વર્ષ પૂરા કરી લીધા છે. આજે બજારમાં ઓછા હોર્મોન્સ અને ઓછી સાઈડ ઈફેક્ટવાળી દવાઓ ઉપલબ્ધ છે, તેથી તેના નિષ્ફળ જવાનો દર ખૂબ ઓછો છે. હવે સુરક્ષિત રહેવાનો નવો માર્ગ છે. ઈમર્જન્સી કોંટ્રાસેપ્ટિવ સ્ત્રી કોન્ડોમ.
લગ્ન પછીની મુશ્કેલી
સાધારણ બીમારીમાં સ્ત્રીરોગ નિષ્ણાતોને મહિલાઓમાં થતી યૂરિન ઈંફેક્શનની સમસ્યાની સારવાર વધારે પ્રમાણમાં કરવી પડે છે. યૂરિન ઈંફેક્શન થવાની સંભાવના પુરુષો કરતા વધારે મહિલાઓમાં થાય છે. તેથી તેમના માસિકધર્મ, ડિલિવરી અથવા ગર્ભધારણના સમયે ઈંફેક્શન થવાનો ડર રહે છે. મહિલાઓમાં લગ્ન પછી તેમના પહેલા સેક્સ્યુઅલ ઈન્ટરકોર્સ દરમિયાન પણ ઈંફેક્શન થઈ શકે છે. સામાન્ય રીતે ઓછો લિક્વિડ ડાયટ લેવા પર ઈંફેક્શન થઈ શકે છે અને જ્યારે મૂત્રાશયના વિકાસની સારવાર, પથરી (સ્ટોન) વગેરે હોય ત્યારે પણ પરેશાની થઈ શકે છે. ઘણી બધી સ્કૂલો અને કોલેજેામાં શૌચાલયની સારી સુવિધા ન હોવાથી છોકરીઓને આ સમસ્યાનો સામનો કરવો પડે છે. પેશાબને રોકવાથી પણ ઈંફેક્શન થાય છે. વિદેશોમાં ખૂબ ઓછા અંતરે ફૂડ આઉટલેટ્સ જેાવા મળે છે. ત્યાં ખાણીપીણીની અને શૌચાલયની સુવિધા ઉપલબ્ધ હોય છે, પરંતુ આપણા દેશમાં જે લોકો લાંબી યાત્રા પર જતા હોય છે તેમને સુવિધાની અછતના લીધે ખૂબ સારી સમસ્યાનો સામનો કરવો પડે છે. બસ કે પ્રાઈવેટ વાહનોમાં યાત્રા કરવા દરમિયાન ઓછામાં ઓછું ૨ કે ૩ વાર રોકાવું જેાઈએ અને સરકારે પણ હાઈવે પર સારા શૌચાલયની સુવિધા નિશ્ચિત અંતરે ઊભી કરવી જેાઈએ.
વિશેષજ્ઞનું હોવું કેમ જરૂરી
આજકાલ છોકરીઓને ૯ વર્ષની ઉંમરમાં પીરિયડ થવા લાગે છે. આ સમયે તેઓ ઘણી બધી માહિતીને જાણવાનો પ્રયત્ન કરે છે અને તેમની જાણકારીનું સ્તર વધવા લાગે છે. આ ઉત્તેજક પ્રક્રિયા મગજમાં ખૂબ ઝડપથી થવાથી હોર્મોન્સ બનવા લાગે છે. પર્યાવરણીય પ્રદૂષણથી ફેલાતા કેમિકલ શરીરમાં હોર્મોન્સને પ્રભાવિત કરે છે, તેના લીધે છોકરીઓમાં જલદી મેચ્યોરિટી આવી જય છે. નાની ઉંમરમાં પીરિયડને મેનેજ કરવું સમસ્યારૂપ બની જાય છે. માતાપિતા પણ આ વાતથી ચિંતિત રહેતા હોય છે. પીરિયડની શરૂઆત થતા કુદરત શરીરને પ્રજનન માટે તૈયાર કરી દે છે, પરંતુ પીરિયડનો સમય ઓછો થઈ રહ્યો છે અને લગ્નની ઉંમર વધી રહી છે. લગ્ન કર્યા વિનાના અવાંછિત સેક્સ્યુઅલ રિલેશન, અવાંછિત ગર્ભ, ગર્ભપાત તથા લગ્ન પહેલાં ગર્ભધારણ કરી લેવાથી ઘણી બધી સમસ્યા પેદા થાય છે. આ સમસ્યા સ્ત્રીરોગ વિશેષજ્ઞને સ્ત્રીના જીવનમાં જરૂરી બનાવે છે. આ સ્થિતિમાં તેમની સાથે સેક્સ્યુઅલિટી પર ખૂલીને વાતચીત કરવાની ખૂબ આવશ્યકતા રહે છે. પરંપરગત રૂપે ઘરના વડીલો આ વિષય પર છુપાઈને વાત કરતા હોય છે. બાળકો સામે આવી વાત કરવામાં નથી આવતી, જ્યારે બીજી તરફ ફિલ્મો અને મીડિયા દ્વારા તેનો ખુલાસો કરવામાં આવે છે. પછી બાળકો દ્વિધામાં પડી જાય છે કે આખરે બેમાંથી સાચું શું છે? સેક્સની અધૂરી તથા ખોટી જાણકારી બાળકોને ઉત્તેજિત કરતી હોય છે.
ઉપયુક્ત જાણકારીની આવશ્યકતા
જરૂરી છે કે બાળકોને તેમની ઉંમરના હિસાબે ઉપયુક્ત જાણકારી, યૌન શિક્ષણ આપવું જેાઈએ. જે આ માહિતી તેમને તેમના ઘરમાંથી મળવું શરૂ થાય અને આગળ સ્કૂલકોલેજમાં પણ મળે તો તેઓ લગ્ન માટે, માતૃત્વ અને એક સારા નાગરિક બનવા માટે તૈયાર થશે, પરંતુ સમાજમાં એક મોટી ખોટી ધારણા પ્રવર્તે છે કે સેક્સ એજ્યુકેશન તો ઈન્ટરકોર્સનું એજ્યુકેશન છે. બાળકોને થોડા સમજણા થાય કે તરત નાની ઉંમરથી તેમનો માનસિક અને શારીરિક વિકાસ, યૌવન, સ્ત્રીપુરુષના સંબંધ, લિંગ સમાનતા, લિંગ ભેદ, એકબીજા સાથેનો પ્રેમ વગેરેની જાણકારી આપવામાં આવવી જેાઈએ. આ બધું યૌન શિક્ષણનો ભાગ છે. તેથી નાની ઉંમરથી તેમને તેનું શિક્ષણ મળવું જરૂરી છે અને તેના માટે ગાયનેકોલોજિસ્ટ સૌથી વધારે ઉપયોગી આ વિષયે બની શકે છે.
લગ્ન પહેલાંનું કાઉન્સેલિંગ ઈન્ટરકોર્સ અને તેની સાથે જેાડાયેલ સમસ્યાના વિષયમાં ફેલાયેલી ખોટી માન્યતા દૂર કરે છે. કેટલાક કિસ્સામાં સેક્સ સંબંધ વિષયક યોગ્ય જાણકારીના અભાવના લીધે લગ્નનો પ્રથમ દિવસ યુગલ માટે અંતિમ દિવસ બની જાય છે અને ત્યાર પછી થોડા સમયમાં તેમના ડિવોર્સ થઈ જાય છે. આજના આધુનિક જમાનામાં લોકોના ઘણા બધા લોકો સાથે વૈકલ્પિક સંબંધ બનતા રહે છે અને ભલે ને તે કોઈ ને કોઈ રીતે લગ્નવ્યવસ્થાને પ્રભાવિત કરે, પરંતુ તેને બંધ નથી કરી શકાતા. જ્યારે કોઈ પુરુષ અને મહિલા સાથે કામ કરતા હોય અથવા નજીક રહેતા હોય કે પછી સાથે ભણતા હોય ત્યારે તેઓ બંને એકબીજાને વધારે સાથ આપવાનું પસંદ કરશે. કેટલાક લોકો ભાડું બચાવવા માટે એક જ મકાન શેર કરવા લાગે છે. આ સ્થિતિમાં બંનેએ પોતાના સેક્સ સંબંધમાં ઘણી બધી સાવચેતી રાખવી પડે છે અને તેમાં ગાયનેકોલોજિસ્ટની ભૂમિકા ખૂબ મહત્ત્વની રહે છે.
– પ્રતિનિધિ.
